روش های مدرن از بین بردن جای زخم
زخمها و جراحات از معضلات زندگی بشر محسوب میشوند؛ چرا که از بینبردن جای این زخمها امری دشوار است. زخم و جراحت لکههای تیرهرنگی را روی پوست افراد ایجاد میکند.
افراد زیادی به دلایل گوناگون با مشکل جای زخم یا لکهای پوستی مواجه هستند. این مشکل درگیری ذهنی زیادی را برای افراد بههمراه دارد. از طرفی وجود چنین لکهای تیرهای روی پوست اعتماد بهنفس افراد را هدف قرار میدهد و روحیه افراد را تخریب میکند.
وجود این لکههای تیره روی پوست اعتمادبهنفس افراد را تا حد قابل توجهی کاهش میدهد. این افراد بهطور قطع روشهای متعددی را برای ازبینبردن جای زخم امتحان میکنند. مهم اینجاست که بدانیم کدام روش موثرتر واقع خواهد شد.
در سنین پایینتر افراد کمتر با این مشکل مواجه میشوند. کلاژن موجود در پوست این افراد قوی و استوار در حال انجام وظیفه است و دائما به بهبود وضعیت پوست و بازسازی آن کمک میکند. کافی است کمی سن افراد بالاتر رود، دیگر رهایی از شر این لکههای پوستی امری دشوار خواهد بود.
روشهای خانگی و کلینیکی متنوعی برای درمان جای زخم وجود دارد. مسلما در مراحل ابتدایی افراد به روشهای درمان خانگی روی میآورند و پس از ناامید شدن از نتایج این روش سراغ روشهای کلینیکی میروند.
زخم چه انواعی دارد؟
انواع مختلف اسکار شامل موارد زیر است:
زخم های کلوئیدی: این زخم ها در نتیجه عملکرد ترمیمی بیش از حد پوست ایجاد می شوند و ویژگی مشخصه آن ها این است که از ناحیه آسیب فراتر می روند. به مرور زمان کلوئیدها بزرگ تر شده و مسائل و مشکلات فراوانی از قبیل خارش و حساسیت را برای فرد ایجاد می کنند. درمان های روتین کلوئید شامل جراحی، تزریق استروئیدها و یا ورقه های سیلیکونی بوده و در موارد کوچک می توان از روش کرایوتراپی (فریز کردن زخم با نیتروژن مایع) نیز بهره جست. علاوه بر آن به منظور پیشگیری از بروز زخم های کلوئیدی می توانید از درمان فشاری یا پدهای ژله ای به همراه سیلیکون در ناحیه آسیب استفاده کنید. زخم های کلوئیدی بیشتر در افراد با پوست تیره و سبزه دیده می شوند.
زخم های سفت شده یا کنتراکچر: این نوع زخم ها اغلب به دنبال سوختگی پوست ایجاد گردیده و موجب ناتوانی در حرکت عضلات و عملکرد عصبی می شوند.
زخم های هایپرتروفیک: این زخم ها همانند زخم های کلوئیدی برجسته و قرمز هستند؛ اما تفاوت آن ها با کلوئید در این است که زخم های هایپرتروفیک از محدوده آسیب فراتر نمی روند. انواع روش های درمانی برای این نوع زخم ها عبارتند از: تزریق استروئید جهت کاهش التهاب یا استفاده از ورقه های سیلیکونی جهت صاف کردن سطح زخم.
زخم های ناشی از آکنه یا زخم های آتروفیک: اگر مبتلا به آکنه شدید باشید، آثار و عوارض آن را به صورت اسکارهایی در پوست خود مشاهده خواهید کرد. انواع مختلفی از زخم های ناشی از آکنه وجود دارد و شکل این زخم ها از حفره های عمیق در پوست تا اسکارهای زاویه دار و مواج متغیر است. گزینه های درمانی برای رفع جای زخم در این موارد بسته به نوع اسکار شما متفاوت خواهد بود.
از بین بردن جای زخم با استفاده از سیلیکونها
این روش یک روش غیرتهاجمی و کلینیکی است که نیازی به مراجعه به پزشک و ارائه نسخه ندارد. ژل و ورقه های سیلیکونی (Silicone Gel) از تمامی داروخانهها قابل تهیه هستند و فروش بدون نسخه پزشک این محصول آزاد است.
استفاده از ورقههای سیلیکونی هیچ عوارض جانبی برای اشخاص به همراه ندارد. سیلیکون موجود در این ورقهها در سطح مولکولی به بافت پوست متصل میشود. سیلیکونها باعث ایجاد تحریک در سطح پوست و درنتیجه افزایش سطح فعالیت کلاژنها میشوند.
تحریک کلاژن و افزایش فعالیت آن زمینهساز بهبود و ترمیم پوست است. این ورقههای سیلیکونی به دو شکل در داروخانهها موجود هستند. برخی بهصورت ژل سیلیکونی بوده و برخی دیگر ورقههایی چسبی هستند که یک طرف آنها ژل و طرف دیگر حالت پارچهای و چسبی دارد.
درمان جای زخم با سیلیکون ها
این محصول باید 12 ساعت در روز یا بیشتر روی پوست بماند. بهطور میانگین افراد طی دو الی 4 ماه شاهد نتایج قابل ملاحظهای بودهاند. البته مدت زمان بهبود به عواملی چون جنسیت، سنوسال، نوع پوست، رنگ پوست و ناحیه آسیبدیده بستگی دارد.
طرحهای جدید ژلهای سیلیکونی حالتی پانسمانی دارند که پس از جراحی روی نواحی جراحت قرار میگیرد و باعث بهبود سریع جای زخم میشود.
تزریق کورتیکواستروئید
تزریق کورتیکواستروئیدها (Corticosteroids) حتما باید توسط پزشک متخصص صورت بگیرد. برخی از پزشکان این محلول را بهصورت مستقیم به محل زخمهای کلوئیدی یا هیپرتروفیکی تزریق میکنند.
نحوه عملکرد این دارو به این شکل است که با شکست پیوندهای کلاژنی باعث کاهش عمق و ناحیه جراحت در زیر پوست میشوند. همچنین این ماده دارای خواص ضدالتهابی است که باعث کاهش درد، ورم و قرمزی ناشی از زخم میشود.
درمان جای جوش با تزریق کورتیکواستروئید
اگر افرادی که سابقه جای زخم بر پوست خود دارند، نیاز به جراحی پیدا کنند، این امکان برایشان فراهم است که پیش از جراحی از پزشک خود بخواهند که محلول کورتیکواستروئید به ناحیه جراحت تزریق کند. این کار از ایجاد زخمهای عمیق بر پوست جلوگیری میکند.
بهدلیل خاصیت ضدالتهابی که این دارو دارد از تورم، قرمزی و عفونت ناحیه جراحت جلوگیری میکند. درصورتیکه پس از جراحی افراد دچار زخمهای هیپرتروفیک یا کلوئیدی شوند، پزشک متخصص برای آنها تزریق کورتیکواستروئید تجویز میکند.
تزریق این ماده باید حداکثر 5 مرتبه باشد و هر 4 یا 6 هفته یکبار صورت بگیرد. این تزریق ظرف مدت 15 دقیقه به طول میانجامد و اغلب نیازی به بیهوشی ندارد. لازم به ذکر است اگر پس از تزریق محلول ناحیه زخم را بهمدت چند دقیقه ماساژ دهید، باعث تحریک سریعتر بافتهای کلاژنی میشوید. این کار روند درمان شما را تسریع میبخشد.
رادیوتراپی
اگر افراد با استفاده از روش ژلهای سیلیکونی یا تزریق کورتیکواستروئیدها نتیجه قابل قبولی دریافت نکنند، باید به روش رادیوتراپی یا پرتودرمانی خارجی روی آورند. در این روش با استفاده از پرتوهای متمرکز اشعه X بر سطح پوست باعث محدودیت در تولید سلولهای جدید میشود.
این اشعه قدرت نفوذ به نواحی عمیق پوستی را ندارد به همین دلیل سلامت بافت سالم را تهدید نمیکند. پرتودرمانی یک روش بدون درد است که ظرف مدت 10 دقیقه به اتمام میرسد. به منظور تابش اشعه X پزشک نواحی اطرف زخم را با یک محافظ سربی میپوشاند که در معرض اشعه X قرار نگیرند.
پس از اتمام رادیوتراپی بهتر است روی ناحیه جراحت با یک باند استریل پوشانده شود که در معرض عفونت و نور خورشید قرار نگیرد. این روش 24 الی 48 ساعت پس از جراحی نیز برای جلوگیری از ایجاد جای زخم استفاده میشود و معمولا در یک یا دو دوره نتایج رضایتبخشی را عرضه داشته است.
لیزر درمانی
یکی دیگر از روشهای کلینیکی برای درمان جای زخم استفاده از روش لیزردرمانی است. این روش نسبت به روش پرتودرمانی از عوارض کمتری برخوردار است. همینطور نتایج رضایتبخش بیشتری از این روش گزارش شده است.
لیزردرمانی روشی موثر در درمان جای زخم، لکهای پوستی، آکنه و برطرفکردن ناهمواریهای سطح پوست است. در برخی نواحی ممکن است بنابه دلایلی پوست دچار کشش شده باشد. در درمان چنین معضلی نیز لیزردرمانی پیشتاز است.
البته برای نتیجهبخشی سریع و مطلوب بهتر است درباره نوع و رنگ پوست خود اطلاعات کافی داشته باشید و مناسبترین دستگاه را برای خود انتخاب کنید.
رفع جای زخم با درم ابریژن
میکرودرم ابریژن یک روش بازسازی مجدد پوست است که به کرات از سوی متخصصان پوست و جراحان پلاستیک جهت درمان اسکار شدید به دنبال آکنه به کار می رود. در این روش از یک دستگاه چرخشی با دور بالا جهت زدودن لایه های بیرونی پوست (مانند یک سمباده) استفاده می شود. این درمان لایه بردار را می توان در رفع جای زخم آتروفیک یا چروک های پوستی نیز به کار برد.
درمان جای زخم با روش پانچ
پانچ اکسیزیون (punch excision) به عنوان متدی مؤثر جهت درمان و از بین بردن جای زخم جوش کاربرد دارد. در این روش با یک ابزار پانچ بافت (مشابه آنچه در بیوپسی سرطان پوست به کار می رود) بافت اسکار برداشته می شود. این متد یک روش جراحی کم تهاجمی بوده و به خصوص برای جای قندیلی جوش (اسکار آیس پیک) ایده آل در نظر گرفته می شود. پیش از انجام این عمل، در ناحیه تحت درمان لیدوکائین تزریق گردیده و تزریق این ماده بی حسی درد و عوارض ناشی از پانچ اکسیزیون را کاهش خواهد د