راههای درمانی کودکان بیش فعال
درمان کودکان بیش فعال از آنجایی که دارو و درمانی برای این کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی به تنهایی پاسخگو نیست، والدین بهتر است روش های تربیتی و برخورد مناسب با این کودکان را فرا بگیرند
بزرگ کردن هر کودکی به آموزش والدین نیاز دارد اما کودکی بیش فعال نیروی ویژه ای را می طلبد. اگر به عنوان والدین کودک، نقش خود را به خوبی در مقابل همه کسانی که در درمان کودک شرکت دارند - مانند معلمان، پزشک، روانشناس و حتی سایر اعضای خانواده - ایفا کنید، مهمترین و بهترین مدافع کودک هستید. نتیجه این حمایت ها و آموزش ها این است که می توانید به کودک بیش فعال خود کمک کنید به سوی موفقیت گام بردارد
اختلال بیشفعالی
اختلال بیشفعالی به سه دسته کمبود تمرکز، تکانشی و ترکیبی (کمبود تمرکز و تکانشی) تقسیمبندی میشود. در اختلال بیش فعالی کمبود تمرکز دانشآموز با وجود اینکه آرام است، اما همیشه برخی از سوالات را جا میاندازد. این کودکان اغلب وسایل خود را گم میکنند و کارهایشان را معمولاً بدون فکر انجام میدهند این در حالی است که کودکان دچار اختلال بیشفعالی تکانشی و ترکیبی بسیار پرجنب و جوش هستند.
دانشآموزان مبتلا به اختلال بیشفعالی تکانشی نمیتوانند کاری را به طور مستمر به پایان برسانند. همچنین آنها در مقایسه با سایر کودکان ساعات کمتری را میخوابند و همانند بزرگسالان صحبت میکنند.
کودکان دچار اختلال بیشفعالی دوست دارند که همواره رهبر باشند همچنین آنها تحمل ناکامی را ندارند و به محض اینکه شکست میخورند، عصبانی میشوند.
دانشآموزانی که مبتلا به اختلال بیشفعالی کمبود تمرکز و ترکیبی هستند با وجود اینکه ضریب هوشی بالایی دارند، اما به علت بیدقتی و بیقراری که دارند، عملکرد بهینه را ندارند.
سن طلایی درمان این افراد تا 12 سالگی است.
نشانه های بیش فعالی
دوره نوزادی
1. بیشتر این کودکان در دورهی نوزادی به طور مداوم گریه میکنند
2. خیلی دیر آرام میگیرند
3. خوابشان خیلی زیاد یا ناکافی است
4. اشتهای این کودکان از نظم خاصی تبعیت نمیکند، گاهی پراشتها و گاهی کماشتها هستند و برخی اوقات نیز از خوردن غذا خودداری میکنند
2 تا پنج سالگی
5. اغلب حوصله و انگیزه بازیهای فکری مثل پازل را ندارند
6. کارها یشان را نصفه رها میکنند
7. کارهای شخصی خود را در حد توان، منظم انجام نمیدهند
8. کارهای خطرناکی انجام میدهند و به طور کلی بی احتیاط هستند
دوره پیش دبستان
9. این کودکان وقتی به دوره پیش دبستانی میرسند، مربیشان از آنها شکایت میکند که از نظر حرکتی بی قرارند، در یک جا آرام نمیگیرند و نمیتوانند حتی به مدت 20 دقیقه روی صندلی آرام بنشینند
10. تقریباً نسبت به همه چیز کنجکاو هستند و سعی میکنند از همه چیز سر در بیاورند
11. بدخلقی میکنند
12. خوابشان در این سنین کم است
13. نسبت به دستورات مربی و والدین نافرمانی میکنند
14. بدخلق و بدقلقند
15. معمولاً در مقایسه با کودکان عادی، در رشد زبان و تکلم تأخیر دارند
16. انجام کارهای ظریف مثل بستن بند کفش و دکمه لباس برایشان مشکل است
دوره دبستان
17. در دوره دبستان گاهی مثل دلقکها رفتار میکنند
18. همکلاسیهایشان از آنها ناراحتند و شکایت میکنند
19. خیلی تکانشی عمل میکنند یعنی خیلی زود و فوری نسبت به محرکها واکنش نشان میدهند
20. پرخاشگری میکنند
21. به دستورات آموزگارشان توجه نمیکنند
22. توجه آنها خیلی کوتاه و ناپایدار است
23. حواسشان معمولاً پرت است
24. بعضی از وسایل خود را جا میگذارند
25. فعالیتهای غیرضروری انجام میدهند
26. در برابر انجام خواستههای خود بیصبری میکنند
27. به لحاظ هیجانی ناپایدارند و گاهی خشم شدیدی از خود نشان میدهند
28. بیش از حد تکان میخورند
29. بیشفعالند
30. در اجرای دستورهای معلم موفق نیستند
31. یک جا نمینشینند و جنب و جوششان زیاد است
32. خلقشان تغییر میکند
33. تکالیف مدرسه را عجولانه و بینظم انجام میدهند
34. دقت کافی ندارند
35. تکلیفهای مدرسه را فراموش میکنند
36. بیش از اندازه صحبت میکنند
37. توجه طلبند
38. کلمههایی که مینویسند یکنواخت نیست، به طوری که به نظر میرسد کلمات بر روی صفحه کاغذ میرقصند
39. در جهتیابی و در تشخیص زمان ضعف دارند
40. تمرکزشان در درک فضایی ضعیف است
روشهای درمان کودکان بیشفعال
درمان این افراد ترکیبی از دارودرمانی، رفتاردرمانی و کاردرمانی است. رژیم غذایی مناسب نیز تاثیر بسزایی در کاهش علائم این کودکان دارد، به طوریکه مشاهده شده است اگر کودکان بیشفعال مواد غذایی سرشار از امگا 3، آهن و املاح معدنی را بیشتر دریافت کنند، تا 40 درصد علائم بیماری آنها کاهش پیدا میکند همچنین این کودکان باید از مصرف فستفودها، نوشابهها و مواد غذایی حاوی مواد نگهدارنده نیز خودداری کنند.
استفاده از نوروفیدبک را در بهبود علائم کودکان بیشفعال موثر دانست و بیان کرد: ماساژ درمانی سبب میشود که تمرکز این کودکان بیشتر شود.
روانشناسان کودک و نوجوان سعی میکنند که از طریق رفتاردرمانی عادتهای رفتاری برای کودکان بیشفعال ایجاد کنند و کار درمانگر از طریق بازیهای تمرکزی کمک میکند که تمرکز این کودکان تقویت شود. با تقویت تدریجی تمرکز خونرسانی به مناطقی از مغز که در آنها به خوبی صورت نمیگرفت، بهبود پیدا میکند.
نگرش و افکار خود را تغییر بدهید
از آنجا که تعدادی از انتظارات، باورها و پیش داوری های خاص والدین باعث بروز مشکلات ارتباطی والد و کودک می شود، لازم است برخی از شناخت ها در نخستین مرحله اصلاح شوند. مثلا به عنوان والد باید بدانید: رفتار کودک مربوط به یک اختلال است و از روی قصد و عمد نیست، کودک توانایی یادگیری و موفقیت دارد، کودک مجموعه ای از توانایی های منحصر به فرد را دارد که این ویژگی ها ارزشمند هستند. به صورت خلاصه هر چقدر می توانید در مورد این بیماری بیاموزید؛ هر چقدر بیشتر بدانید می توانید به کودکتان بهتر کمک کنید.
گوش دادن و صحبت کردن درست را بیاموزید
باز نگه داشتن پل ارتباطی میان والدین و کودک فوق العاده مهم است و موج بمی شود اختلاف ها و تعارض های میان والدین و کودک به شکل مؤثری از میان برداشته شود و از وخیم تر شدن روابط میان آنها جلوگیری کند.
توجه مثبت به کودک نشان دهید
فقط زمانی می توانید با موفقیت برای فرزند خود حد و مرز قوانین را تعیین کنید که به ویژگی های مثبت او توجه نشان دهید.
مؤثرترین راه برای آموزش رفتار خوب، شکل دادن رفتار یا تحسین است. اگر هنگام تحسین کودک خود، راهنمایی های زیر را به کار ببندید، متوجه خواهند شد این کار به عنوان یک روش تربیتی و انضباطی بسیار مؤثر است.
دستورات مؤثر و مناسب بدهید
کودکان دچار اختلال بیش فعالی در کنترل حواس خود ناتوان هستند. بدین ترتیب وقتی می خواهید کودک رفتار خاصی داشته باشد یا کار خاصی انجام دهد، باید حواس خود را متمرکز کند.
در زمان مناسب تشویق و تنبیه کنید
پاداش و تشویق برای رفتار مطلوب، یک تقویت کننده محسوب می شود. کودک نسبت به کاری که انجام داده است، احساس خوبی پیدا می کند و در نتیجه آن کار را تکرار خواهد کرد.
در زمان مناسب تشویق و تنبیه کنید
پاداش و تشویق برای رفتار مطلوب، یک تقویت کننده محسوب می شود. کودک نسبت به کاری که انجام داده است، احساس خوبی پیدا می کند و در نتیجه آن کار را تکرار خواهد کرد.